autor: Mieczysław Filak
Rudolf von Carnall (1804-1874) Od młodych lat związany był z górnictwem. Jako uczeń górniczy studiował w Berlinie, a po zakończeniu nauki rozpoczął służbę w Urzędzie Górniczym w Tarnowskich Górach. Od 1830 r. pełnił stanowisko wyższego zjazdowego, a od 1839 r. – górmistrza odpowiadając za eksploatację prowadzoną przez państwową kopalnię rud ołowiowych i srebrnych „Friedrich” oraz za prywatne zakłady wydobywające galmanu. Nadzorował budowę Głębokiej Sztolni Fryderyka oraz założył wielką płuczkę rud. Pozostałością po niej jest największy tu pomnik górnictwa rudnego – wysoka na 17 metrów Hałda Popłuczkowa. Jego zasługą było odrodzenie w 1839 r. tutejszej szkoły górniczej, która wykształciła większość górnośląskich urzędników kopalnianych w tym np. Fryderyka Grundmanna – sztygara kopalni Fryderyk, nauczyciela w szkole górniczej, później przemysłowca, współautora koncepcji rozbudowy miejskiej Katowic i ich Honorowego Obywatela.
Poza tym od 1843 r. wydawał Carnall czasopismo fachowe dla pracowników śląskiego górnictwa. Na specjalne zlecenie podjął się także zbadania polskich kopalń w państwie rosyjskim, sporządzając na ich temat opinię rzeczoznawczą. Po dwudziestu latach działalności na Górnym Śląsku w 1845 r. objął posadę w wyższym urzędzie górniczym w Bonn. Później pracował w ministerstwie handlu i kierował państwową akademią przemysłową. Carnall był człowiekiem wielu umiejętności. Poza talentem do artystycznego rysunku posiadał łatwość układania wierszy. Pozostawił ich wiele w tym wiersz – piosenkę „Dzwonek tarnogórski”.
Jego nazwisko nosi na Śląsku wiele kopalnianych szybów. Pozostałość po szybie Carnalla w Tarnowskich Górach, można jeszcze dziś odnaleźć przy skrzyżowaniu ulic: Staffa i Małej. W 1831 r. Carnall poślubił Emilię von Büttner z powiatu lublinieckiego i zamieszkał z nią w Tarnowskich Górach, we własnym domu, który stoi po dziś dzień przy obecnej ulicy Szymały. Tu też sprowadził do siebie ojca, bardzo już posuniętego w latach generała majora w stanie spoczynku i matkę, wcześniej mieszkających w Kłodzku. Ich groby znajdowały się na nieistniejącym już cmentarzu ewangelickim w Tarnowskich Górach. Rudolf von Carnall zmarł we Wrocławiu.
